Opvoedingsgids voor de Border Collie
Auteur: G. Abbink-Burgers © G. Abbink-Burgers 2001 - 2010

Disclaimer: Het toepassen van de methoden zoals beschreven in deze gids hebben onze en vele andere honden geen schade berokkend. Derhalve valt het toepassen van deze methode op uw hond in uw situatie onder uw eigen verantwoording!

Waarom deze gids?

Omdat veel mensen nog steeds denken dat een Border Collie gevoelig is en niet bestraft mag worden. En dat daardoor veel problemen ontstaan. Omdat ik wekelijks gebeld wordt over een probleem dat ernstig uit de hand is gelopen maar dat voorkomen had kunnen worden. Omdat ik heel erg voor positieve training ben en helemaal lyrisch van 'clickertraining' maar desondanks toch zie dat veel Border Collies bij de gewone opvoeding er een potje van maken en geen greintje respect hebben voor hun baas. Omdat ikzelf ook andere methodes (correcties) toepas wanneer ik merk dat onze Border Collies onder ons gezag uit proberen te komen. Ik hoop dat hierdoor meer honden beter gaan luisteren naar hun baas en dat bazen hun hond meer als hond gaan beschouwen.

Voor vragen kunt altijd bellen: Greet Abbink-Burgers tel. 0545-840035 of kijk op de website http://www.schapenhoeve.nl/

Belonen en Straffen.

Belonen kun je op vele manieren doen, een vriendelijk prijzen in de vorm van ‘braaf’ een aai over de bol of het geven van iets lekkers. Het ligt aan de hond zelf wat hij het fijnst vindt. Border Collies die veel ‘eye’ vertonen naar bewegende objecten zijn vaak moeilijk bereikbaar. Leer een pup al vroeg om te reageren op een heel favoriet speeltje (trektouw of bal aan touw) en gebruik als beloningsvoedsel iets heel lekkers (gekookte kippenlevers of kookworst). Dergelijke beloningen gebruiken we bij het aanleren van zitten, af liggen en volgen bijv. 

Straf wordt bij het aanleren van gehoorzaamheidsoefeningen eigenlijk nooit gebruikt. Als de hond het niet begrijpt (en dat komt vaker voor dan niet willen), moeten we zelf duidelijker zijn in het aanleren van een bepaalde oefening. Straf wordt wel gebruikt bij de opvoeding en kun je met de stem doen, een zwaar foei of nee is vaak al voldoende. Toch zijn er regelmatig Border Collie pups die je het bloed onder de nagels weghalen en nergens op reageren. Dit type hond heeft een hardere aanpak nodig zoals het vastpakken en/of knijpen in het nekvel of aan de zijkant van de kop, het wang vel. Straffen op afstand kan heel goed met een ‘rammelblik’ (een cola blikje gevuld met spijkers en goed afgeplakt) Eerst een keer het blikje op de pup gooien (schrik-effect), daarna is rammelen voldoende. We hebben ook erg goede ervaringen met de “trainingsdiscs” en de “pet-corrector” (een busje waar een sissend geluid uitkomt).

Gedragskenmerken van de Border Collie.

De Border Collie is van oorsprong een ‘werkhondenras’. Van oudsher, maar ook nu nog, wordt dit ras gebruikt om vee te drijven. De Border Collie wordt niet alleen gebruikt voor het drijven van schapen maar ook koeien en soms zelfs paarden. De Border Collie drijft echter alles wat maar beweegt zoals men kan zien bij demonstraties met ganzen en loopeenden. Het drijven doet de Border Collie voornamelijk met zijn ogen en wordt volgens de Engelse term ‘the eye’ genoemd. Behalve dit eye gebruikt de hond natuurlijk ook zijn beweging om de dieren te sturen. Deze bewegingen zijn zeer snel en de hond is bovendien bijzonder wendbaar. (blessure gevoelig!) De Border Collie is een hond die zeer trouw is aan zijn baas, vooral de baas waarmee hij het vaakst ‘werkt’. Zijn werkhouding is meestal zeer ‘slaafs’ te noemen. Veel Border Collies vertonen een gedrukte, lage houding. Iemand die het ras niet kent zou zeggen dat de hond regelmatig ‘slaag’ krijgt. Vrijwel de meeste Border Collies zijn intelligent en gehoorzamen bijzonder goed. Enkele echter tonen een grote mate van zelfstandigheid en hebben niet of nauwelijks enige binding met hun eigenaar. Over het algemeen is de Border Collie een vriendelijke hond en een allemansvriend. Doch er zijn ook Borders die argwanend zijn en onbetrouwbaar naar mensen toe. Ook hun relatie met andere honden is niet altijd ‘sociaal’ te noemen. Vaak krijgt men het advies nooit aan een Border Collie te beginnen omdat het ras ‘gestoord’ zou zijn. Veelal krijgt men goedbedoelde maar niet altijd op waarheid berustend commentaar van ‘buitenstaanders’. Dergelijke opmerkingen maken u slechts onzeker, een gedragskenmerk dat juist bij de opvoeding van de Border Collie niet mag voorkomen.

Enkele voorbeelden:

Een Border Collie kan slecht tegen alleen zijn

Een Border Collie sloopt je hele huis

Een Border Collie moet elke dag wel 20 km. rennen

Een Border Collie moet ‘schapen drijven’ 

Een Border Collie moet heel veel aandacht hebben

Een Border Collie is niet geschikt als ‘huishond’ 

Een Border Collie gaat je kinderen drijven

Een Border Collie kan niet met Katten

Veel beweging?

Van de Border Collie wordt gezegd dat hij de hele dag ‘iets te doen’ moet hebben omdat hij anders ‘vervelend gedrag’ gaat vertonen. Men denkt vaak dat de Border Collies in Engeland de hele dag in beweging zijn met het schapen drijven maar dat is beslist niet waar. Heel veel honden liggen op een boerderij aan de ketting met een oude regenton als beschutting. Gelukkig beschikken steeds meer boeren over een fatsoenlijke kennel maar de hele dag loslopen is er niet bij. Op grote schapenbedrijven wordt slechts een aantal keer per jaar de hond ingezet om de grote kuddes uit de bergen te halen. Op kleinere bedrijven of tijdens veemarkten heeft de werkende Border Collie iets meer te doen. Over het algemeen heeft de Border Collie in Nederland in een gemiddeld actief gezin meer beweging dan zijn zogenaamde ‘werkende’ broertjes in Engeland. Ook de honden die in Nederland aan schapendrijf-, behendigheid- of gehoorzaamheidswedstrijden mee doen trainen in de regel slechts 2-3 keer per week. In het weekeinde worden vaak de wedstrijden gelopen maar dat zijn ‘kortdurende inspanningen’. Veel van deze sportmensen zijn over het algemeen ook nog ‘werkende’ en de hond is dan gewoon in huis.

De opvoeding van de Border Collie en het leren te aanvaarden van de ‘huis, tuin en keuken regels’ bepaalt uiteindelijk of u een prettige danwel een gestoorde Border Collie in huis hebt.

Echte nadelen!

Er zijn wel degelijk echte nadelen te noemen over de Border Collie. Nadelen die een ieder storen, zowel in huiselijke sfeer als bij het (drijf) werk.

- De Border Collie kan zo sterk het eye bezitten dat hij dat ook vertoont naar andere huisdieren (katten of honden) en hierdoor vaak een conflict met hen krijgt.

- Een jonge Border Collie die op een boerenbedrijf zichzelf ‘werk’ toebedacht heeft door bijvoorbeeld de katten of kippen te drijven heeft, als hij volwassen is, vaak geen aandacht meer voor het echte werk.

- Border Collies kunnen ook ‘eye’ vertonen naar auto’s en ander bewegend verkeer en zullen die objecten ook najagen als de kans zich voordoet. Verkeersongevallen behoren tot de doodsoorzaak nr. 1 bij de Border Collie.

- Een teveel van dat ‘eye’ is ook bij het drijfwerk lastig. De hond zit met zijn ogen als het ware ‘vastgeplakt’ aan één dier en vergeet de rest van de koppel.

- Sommige Border Collies (vaak die met het minste ‘eye’) staan te snel klaar met hun bek en zullen als zij niet goed getraind worden zeker een dier kunnen verwonden.

- Ook bij de ‘niet drijvende’ hondensporten zie je nog wel eens zo’n fanatieke Border die tijdens of na het lopen van een flitsend parcours de eigenaar behoorlijk fel ‘nipt’. (bij kinderen soms best pijnlijk, als de hond te ruw is in het spel)

Erfelijke aanleg.

Bij de Border Collie wordt er regelmatig gesproken over ‘werklijnen’ en ‘showlijnen’. De uit een Showlijn stammende hond zou bijzonder geschikt zijn om als ‘huishond’ te fungeren en honden uit ‘werklijnen’ is vragen om problemen. Het komische is dat er best veel Border Collies in Nederland zijn, die voor het merendeel uit werklijnen komen, doch niet bij schapen werken en ook niet of nauwelijks interesse tonen. Daarnaast zijn er honden bekend die van de zogenaamde showlijnen afstammen maar ‘werken als de duvel’! Als je de stamboom van zo’n showhond eens goed bekijkt dan zie je dat de voorouders (vaak al in de 2e of 3e generatie) pure werkhonden zijn die uit de ISDS registratie (International Sheep Dog Society) komen. In sommige landen is er gefokt met Border Collies die wat zwaarder gebouwd zijn en meer vacht hebben en daardoor qua uiterlijk zeer verschillen van het ‘oude type’. Innerlijk zit er duidelijk minder verschil in, hetgeen wij zelf inmiddels hebben ondervonden. Beter is het om te spreken van bepaalde ‘familielijnen’. Ook in het land van herkomst bestaan er verschillen in aanleg wat het drijven betreft. Daarnaast spreekt men in Engeland veel over de hoeveelheid ‘eye’ die een hond bezit. (strong eyed en loose eyed bijv.) Het fijnst is een hond met gemiddeld eye maar dat is nou net bij een jonge pup van 7-8 weken niet altijd te ontdekken. Soms komt het eye opeens sterk naar voren als het hondje 12-16 weken is en dan zit het al bij de nieuwe eigenaar. Wanneer een pas aangekochte jonge Border Collie na een tijd werkelijk zoveel drijfaanleg of eye blijkt te bezitten dat hij in huis niet kan functioneren is het beter een ander tehuis voor hem te zoeken. Let wel: dit komt zelden voor; opvoeding speelt ook hier weer een belangrijke rol!

Gedragsstoornissen (voor zover een bepaald gedrag tot een stoornis kan worden gerekend) worden tegenwoordig steeds vaker aangerekend als zijnde erfelijk. Een overactieve Border met drijf- of nipneigingen is echt niet gestoord maar komt waarschijnlijk uit een familielijn met sterke drijf aanleg. 
De meeste problemen ontstaan doordat de eigenaar niet of niet voldoende op de hoogte is van de karakter eigenschappen van de Border Collie. En het overgrote deel van de problemen is te wijten aan ondeskundigheid op het gebied van hondengedrag in het algemeen. De hond is tegenwoordig geen hond meer, hij is steeds vaker een ‘lid’ van het gezin om maar niet te spreken over het ‘kind’ van het gezin! Vroeger kwamen gedragsproblemen met honden nauwelijks voor. Hetgeen heel begrijpelijk is, want; de hond mocht niet in de woonkamer (slechts in schuur of bijkeuken), laat staan dat de hond mee mocht naar de slaapkamer, toilet of badkamer! De hond mocht absoluut niet op banken of stoelen en kreeg meestal nauwelijks aandacht. Was hij lastig, dan werd hij naar een ander vertrek gebonjourd. De hond was ten alle tijde ‘het laagst in rang’ en wist dat ook dondersgoed!

Blessures.

Een jonge Border Collie tot de leeftijd van een jaar moet het rustig aan doen. Tot die leeftijd bestaan zijn botten voor een groot gedeelte uit zacht kraakbeen. Zou hij te vaak en te wild rennen en springen dan is de kans bijzonder groot dat hij blessures oploopt. Hierbij denken we met name aan OCD (het loslaten van stukjes kraakbeen in de schouder) en heupproblemen maar ook kneuzingen, verdraaiingen, gebroken voetbeentjes en zelfs afgescheurde kruisbanden. Vooral met pups geen gekke spelletjes met ‘hoog gooiende ballen’ en frisbee’s! Maak vooral uw kinderen daarop attent! Het eerste jaar bestaat voornamelijk uit wandelingen aan de lijn en als de hond los mag en kan, gewoon rustig los, ook niet een uur robbedoezen met andere jonge honden. Een volwassen Border Collie mag veel bewegen maar ook weer niet te idioot, door hun gekke gedraai en gespring blijven ze blessure gevoelig. Het is inmiddels in Nederland al een paar keer voorgekomen dat een Border Collie tijdens een race sessie ‘over de kop’ is gegaan en dat zelfs met de dood heeft moeten bekopen. Wees dus voorzichtig! Vaak krijg ik de vraag: ‘wat moet ik nog meer met mijn Border Collie, ik fiets elke dag wel 20 km. en nog heeft hij niet genoeg?’ Tja, je bent slechts conditie aan het opbouwen en de hond kan steeds meer aan! Het naast de fiets meelopen is een hele goede bewegingsvorm maar dan wel in een rustig drafje! Geen wedstrijdje wie het hardste kan!

Bench of Kamerkennel gebruik.

Het is verstandig een jonge Border Collie op te voeden met behulp van een Bench of Kamerkennel. De opvouwbare draadkooi bench is het meest handig (maat ca. 40x60x80). Een veel gehoord probleem (waar ik vaak over gebeld word) is dat de pup er niet in wil, met de nadruk op niet willen! Hier begint al de eerste strijd met onze Border, namelijk iets niet willen. Een bekend spreekwoord dat in het bijzonder op de Border Collie van toepassing is luidt: ‘Kan Niet’ ligt op het Kerkhof en ‘Wil Niet’ ligt ernaast. De pup wordt de eerste nachten in de bench geplaatst met nestlap, knuffel en bot en het deurtje dicht! De bench staat bij voorkeur naast het bed of in de nabije omgeving daarvan. Zo voelt hij zich minder alleen en kunt u hem sussend of ietwat vermanend toespreken als hij jankt. Gaat hij midden in de nacht vreselijk te keer dan kan het zijn dat hij moet plassen en daar moet u gehoor aan geven. Overdag gaat de pup ook op gezette (liefst vaste) tijden in de bench. Niet alleen als u weg moet maar ook als u gewoon in huis bezig bent. Sommige pups zijn snel moe en vallen in slaap, er zijn echter ook overactieve of ‘drammerige’ pups die het niet accepteren dat ze in de bench moeten. Let wel; het deurtje blijft nooit open staan, dat gaat gewoon dicht! Sommige pups gaan echt vreselijk te keer, graven de kleedjes weg, bijten met hun bekje aan de tralies en zetten het gigantisch op een gillen. Dit gedrag moet je negeren maar als het gegil langer dan een kwartier aanhoudt verliest elke pup eigenaar zijn geduld en laat de pup weer los. De eerste belangrijke slag op weg naar het hoger in rang komen is gewonnen door de (nog maar) 7 weken oude pup! Pups die bij mij zo krijsen krijgen een ‘rammelblikje’ naar de bench toegegooid. (zie Belonen en Straffen) Eerst zal de pup schrikken van het gegooide blik, daarna zal alleen rammelen voldoende zijn om de pup tot stilte te manen.

Voorbeeld van een Vast Ritueel (aan te passen naar uw situatie):

06.00 uur plassen, poepen
06.30 uur eten in de bench (deurtje dicht)
06.45 uur spelen, plassen, poepen (enz.)
08.15 uur in de bench, slapen
11.15 uur plassen, poepen, spelen
12.00 uur eten in de bench (deurtje dicht)
12.30 uur plassen, poepen, los in huis
13.15 uur in de bench, slapen
16.15 uur plassen, poepen, spelen
17.30 uur eten in de bench (deurtje dicht)
17.45 uur plassen, poepen, los in huis
19.30 uur in de bench, maakt niet uit wat de pup doet
20.30 uur plassen, poepen, spelen
22.30 uur in de bench, slapen
04.00 uur plassen ?

Border Collies mogen graag ergens aan bijten, het maakt niet uit wat, alles krijgt een beurt.

Let wel; dit gedrag heeft niets te maken met het feit dat u de hond te weinig beweging of aandacht zou geven! Het is tenslotte een jonge hond en daar mag u toch nog niet zo fanatiek mee doen. Laten we zeggen dat ‘vernielzucht’ een beetje bij het ras ‘ingebakken’ zit. Soms zijn er hele jonge pups die niks kapot maken maar pas op latere leeftijd beginnen, zo rond een maand of 10. Ga er in ieder geval van uit dat de bench nog heel lang nodig is, zeker tot 1,5 jaar. Vaak gooien pups ook constant de waterbak in de keuken om en dan moet u het water maar rantsoeneren. Waterbakjes in de bench zijn om die reden dus niet aan te raden. Kleedjes in de bench is vaak een doffe ellende, die worden meestal kapot gescheurd. Een stevige rubber mat (uit de landbouw) of een precies passende houten plaat is beter. Als de pup ‘los’ in huis vertoefd moet u er voor zorgen dat er iemand aanwezig is die de pup kan straffen als hij wat stuk maakt. Geef hem een kauwbot waar hij graag en lang op kauwt. Kan niemand op de pup letten, dan gaat hij in de bench. Om verveling of langdurig jammeren in de bench te voorkomen kunt u een KONG (Rubberen speeltje met een holte) vullen met puppy blikvlees of leverworst. Pups zijn dan uren bezig dat spul eruit te likken en vallen van vermoeidheid in een diepe slaap.

Onrust.

Als de pup wat ouder wordt en wat meer privileges gaat eisen kan dat leiden tot een onevenwichtige situatie. Misschien gaat de pup grommen bij de voerbak of blaffen als de bel gaat. En waarschijnlijk springt hij steeds op de bank of stoot de koffiekopjes van de tafel; gek wordt je van dat beest! Grommen bij de voerbak is eigenlijk normaal gedrag. In de hondenwereld hoef je als ondergeschikte je voedsel niet af te staan aan je meerdere! Geef altijd zijn voer in de bench en bemoei je er verder niet meer mee. Het is zijn voer, daar ga je geen spelletjes mee doen van: bakje weg, bakje terug, dat is vragen om problemen. Blaffen als de bel gaat? Als u dat wilt, prima maar houdt er rekening mee dat dit gedrag ergerlijk kan gaan worden. Wilt u het niet dan is het rammelblikje weer een uitkomst. Eerst even het blikje ‘raak gooien’ (doet echt geen pijn) daarna is rammelen weer voldoende. Het veelvuldig op de bank springen schijnt een veel gehoord probleem te zijn dat, ondanks straf, niet is af te leren. Zelf heb ik daar nooit problemen mee gehad maar ze wel gezien en behandeld bij honden die daar heel dwars in waren. De oplossing: een halsbandje om de nek met een riempje zonder lus eraan dat de pup in huis blijft dragen (huislijntje). Zodra de pup op de bank springt, trekt u de riem strak waardoor hij een correctie krijgt. Hij zal waarschijnlijk even gillen maar u blijft streng en zegt duidelijk NEE. De pup zal, als u het goed gedaan hebt, (niet zo’n halfzacht rukje) het niet weer doen. Bent u zelf ergens anders in de kamer en ziet u de pup op de bank springen dan kunt u ook rammelen met het blik. Honden rond de salontafel? Leer ze dat maar beter af. Het geeft alleen maar stress, haren in de kopjes, gezeur om koekjes en, als de pup wat groter wordt, met de staart alle kopjes van de tafel! Verbied uw hond die ‘Salon Tafel Zone’ te betreden. Leer hem het commando ‘Ga Terug’ en leer hem dat aan tegelijk met het knippen van de vingers. Wijs gewoon met je arm die richting op waar je hem hebben wil. De Border Collie is slim genoeg om dat snel door te hebben. Het knippen met de vingers is een fijn teken om zonder geschreeuw aan te geven dat de hond even niet gewenst is. Border Collies zijn gigantische zeurkousen die om aandacht blijven drammen. Een knipje met de vingers betekent gewoon in nuchter Hollands ‘ophoepelen’. Vaste regel in huis: geen drukke wilde spelletjes (zeker niet op plavuizen), niet schooien en drammen, niet blaffen, bezoek niet lastig vallen en zonder tegenstribbelen in de bench gaan wanneer de baas dat wil. De hond hoeft ook niet constant de baas achterna te sjouwen. Toilet en badkamer bijvoorbeeld zijn toch echt verboden terrein voor een hond. Telkens als je door een deur gaat zeg je blijf tegen de hond en zorgt ervoor dat hij je niet volgt. Maakt hij stennis dan rammel je weer met het blik! Een ander belangrijk punt wat rangorde betreft: de hond moet voor de baas wijken. D.w.z. als je ergens loopt en de hond ligt in de weg moet hij automatisch opstaan en aan de kant gaan. Maak hem dat heel duidelijk door bewust tegen hem aan te lopen. Eventueel commando: ‘ga weg’.

Slecht eten.

Veel Border Collies worden op den duur slechte eters. Met de nadruk op ‘worden’ want altijd zijn puppies erg goede en grage eters. Bij de nieuwe eigenaar gaat het vaak al snel mis. De pup laat in zijn onwennigheid nog wel eens zijn bakje staan en al snel is er paniek want ‘hij moet toch wat eten!!’ De Border Collie is extreem handig in het uitbuiten van menselijke gevoelens. Zodra hij doorheeft dat niet eten vreselijk veel aandacht en lekkere extra-tjes oplevert is het eetprobleem gevestigd. Zo’n eetprobleem is vaak moeilijk te doorbreken en de hond zal zeer zeker altijd een magere schriel blijven. De baas verontschuldigd zich dan met het antwoord, ‘tja het is een Border Collie hè, hij loopt het er zo weer af’. Dergelijke magere honden zijn inderdaad vaak overactief, en slapen erg weinig. Een Border Collie, ook al werkt hij nog zo hard of betreft het een teef met veel pups, hoeft niet mager te zijn! De volgende remedie geldt voor elke hond en werkt gegarandeerd!

- Geef een magere hond brokken (van een normaal merk) en meng daar elke dag PENS met BRUINBROOD doorheen.

- Geef juist geen Energie voer, daar wordt een hond niet dikker van, slechts actiever. (vergelijkbaar met een paard dat te veel haver krijgt)

- Eet de hond (ook pup) vandaag niet, dan krijgt hij morgen ook geen eten. En dat geldt ook voor de volgende dag.

- Verander niet steeds van merk, het lichaam van de hond moet zich telkens opnieuw instellen. (darmproblemen)

- Een Border Collie is in staat om vier dagen niet te eten en verder geheel levenslustig te blijven. Laat u dus niet van de wijs brengen en houdt vol!

- Alle honden lusten pens, alleen de mens trekt zijn neus er voor op en daarom zijn hond ook! (BC intelligentie ...)

- Geef een magere hond zijn eten ‘s avonds laat. Dan rust hij uit en wordt het voedsel beter door het lichaam opgenomen.

- Pups (vanaf 7 weken) eten gewoon 3 x per dag. Met een half jaar 2 x per dag en met een jaar 1 x per dag. (soms is het beter ‘s morgens toch een hele lichte maaltijd te geven)

- Geef jonge honden en magere volwassen honden verplicht rust in bench of kennel.

- In ieder geval is slapen na het eten erg goed om een eventuele maagdraaiing te voorkomen. Nooit vlak na het eten met de pup wild gaan spelen!

- Water staat te allen tijde beschikbaar, behalve bij pups die steeds de boel omgooien, die krijgen op gezette tijden een bakje water aangeboden.

- Onze honden die dagelijks bij de kudde werken krijgen 1 x per dag te eten, altijd ‘s avonds om 10 uur, lopen dagelijks wel 80 km. en zijn nooit en te nimmer mager. Zij krijgen een gewone onderhoudsbrok met daardoorheen pens en soms oud bruinbrood.

Drijven en Bijten.

Border Collies hebben nog wel eens de neiging om andere honden of katten te willen drijven. Vooral de huiskat is vaak het slachtoffer. In eerste instantie is het een leuk gezicht als een pup de kat drijft maar later wordt het zeer hinderlijk. Sommige katten slaan van zich af maar meestal is de Border Collie daar niet van onder de indruk en blijft doorgaan. Ze tonen drijfgedrag (sluipen, cirkelen) of het ‘eye’. Een enkele keer gaat een Border Collie zover dat hij het gedreven dier probeert te bijten. (kent zijn grenzen niet) Dit gedrag wordt een enkele keer ook bij (vaak kleinere) kinderen waargenomen. En dan niet zozeer het drijven en cirkelen maar voornamelijk het bijten (nippen) in wapperende handjes en kleding (de broekspijpen)

Wanneer de pup of jonge hond dit gedrag in huis vertoond moet dat direct en hard afgestraft worden. De pup wordt in het nek- of wang vel geknepen tot hij een flinke gil geeft. De pup moet beslist even gillen om er zeker van te zijn dat deze de boodschap begrepen heeft. Border Collies zijn heel hardnekkig in dit gedrag en geven het niet zo maar op vandaar dat de correctie goed en hard moet zijn. We hebben dat bij een moederhond gezien hoe dat gaat en waren verrast door de vasthoudendheid die zij toonde bij het bestraffen van haar pup. De pup werd net zo lang met de bek op de rug gehouden tot hij zich overgaf en zo stilletjes nog een tijdje met het buikje bloot bleef liggen. Ze gebruikte bij het neerleggen zowel haar bek als haar voorpoten. Echt aan het nekvel optillen en door elkaar schudden zie je bij honden nooit. (alleen bij prooi dood schudden)

Auto's drijven.

Border Collies die op straat de auto’s willen drijven zijn een regelrechte ramp voor de eigenaar. Eerst lijkt het of de hond angstig is, hij neemt vaak een gedrukte houding aan en wil dan weglopen. Omdat de hond aan de riem zit en de baas meestal toch wel doorloopt zie je dat het gedrag verandert in het drijven. Zodra er een auto in beeld komt gaat de hond een sluiphouding aannemen en als de auto voorbijzoeft wil hij er achteraan rennen. Als de pup hier in een vroeg stadium voor bestraft wordt, snel corrigeren (in nek/wangvel knijpen), en stevig doorlopen kan het gedrag verdwijnen. Wacht men hier te lang mee dan rest slechts het gebruik van een ‘Hoofdhalter’. Zelf ben ik het meest tevreden over de Gentle Leader, deze is goed verstelbaar en van zacht doch sterk materiaal. Doordat de neus van de hond gestuurd kan worden richting baas kan hij geen eye meer vertonen op het bewegende object. Een ideale oplossing die naar mijn mening nog veel te weinig wordt toegepast omdat veel instructeurs erg moeilijk doen over dit hulpmiddel. Mits goed toegepast (geen rukken geven) het beste middel om weer fatsoenlijk te kunnen wandelen. Zie ook de tekst bij “trekken aan de lijn” voor de attentie oefeningen met de slipketting. Afleiden met speeltjes of voer helpt in veel gevallen niet of niet meer. Ook op de hondencursus zie je wel Borders die de andere honden in de groep het eye geven. Bijten in armen en benen tijdens of na het lopen van een behendigheid wedstrijd kan voorkomen worden door goede training (vooruitwerken) en bij de finish een sjorspeeltje zodat ze zich daar in uit kunnen leven. En natuurlijk het commando: ‘klaar’ of ‘genoeg’, de hond moet dan al zijn activiteiten staken!

A Sociaal Gedrag?

Border Collies zijn niet altijd vriendelijk naar andere honden. Er zijn schatten bij die alles goed vinden en met iedereen overweg kunnen maar sommigen ... Meestal zijn het teven die een soort van ‘blijf van mijn lijf’ mechanisme hebben. Zij grommen nauwelijks maar gaan binnen een seconde van tijd tot een heftige felle aanval over. Als teven elkaar echt niet mogen kan het gevecht ook lang duren en de wonden zijn doorgaans diep. Reuen zijn daar toch anders in, eenmaal uitgevochten komt er niet snel opnieuw een strijd. Vaak zie je bij pups al dat rare gedrag van het wegsnauwen, haast een paniekerig gedrag waardoor je als eigenaar al snel je pup troostend toespreekt. Fout dus! Als de pup als een idioot te keer gaat omdat een andere pup iets te hardhandig was dan pak je de pup even bij de kop (wangen) omhoog, kijkt hem in de ogen en spreekt hem vermanend toe: ’stel je niet aan, doe maar gewoon’.

Maakt de hond er een gewoonte van om naar elke hond te grommen die hij tegenkomt dan wordt hij daar telkens weer voor bestraft. Je laat de pup zitten en beloont hem met een aai over de bol dat het goed is als hij kalmeert. (ontspant) Accepteer nooit een gevecht van je hond, ook al stond hij misschien in zijn recht. Leer de hond maar te gaan liggen als er vreemde honden op hem afkomen. Dan is de lol voor die andere hond er snel af.

Trekken aan de lijn.

Een onderwerp waar bij mij soms de haren ten berge van rijzen. Een probleem dat in de top 3 van de Border Collie kwalen staat en waar men als eigenaar zo luchtig over doet. De volgende uitspraak is zo ongeveer historisch aan het worden: "Het gaat zo goed met ons hondje, alleen aan de riem lopen dat wil hij niet. Los gaat veel beter, hij luistert ook zo goed". Deze zin spreekt boekdelen! Allereerst weer dat akelige ‘wil niet’, daar word je moedeloos van. De hond heeft niks te willen! Ten tweede, dat hij los veel beter luistert, zal mij een zorg zijn. De hond heeft het maar wel mooi voor elkaar dat hij niet aan de riem hoeft en dus heeft de hond de broek aan in huis. Trekken aan de lijn mag niet, het is hinderlijk en toont een gevoel van onmacht. De allerbeste methode is mijns inziens nog steeds de corrigerende methode, al dan niet met slipketting. Baas en hond starten tegelijk, hond schiet vooruit, baas draait acuut de andere kant op en de hond corrigeert zichzelf. Blijf een tijd heen en weer lopen op deze wijze en je zult zien dat de hond uit respect niet meer trekt aan de lijn. Bij gevoelige honden doe je het met een gewone vaste halsband en bij ‘tanks’ gebruik je de slipketting. Datzelfde geldt ook voor bijvoorbeeld het verlaten of binnengaan van deuren en poorten. Eerst de baas, dan het gevolg! Overigens is dit ‘wandelen zonder trekken’ heel wat anders dan het keurig nette volgen dat een hond op de cursus leert.

Tot Slot.

Wanneer de Border Collie goed is opgevoed, alles doet wat zijn baas hem zegt en ‘wil niet’, ‘kan niet’ en ‘durf niet’ in zijn vocabulaire ontbreken is hij een fijne vriend die in huis heel goed te houden is.

Alles is deze intelligente honden te leren, hieronder vallen dus zeker de huis-, tuin- en keukenregels! Denk eraan dat de hond er is voor uw plezier en niet andersom, ook al is hij een Border Collie. Ook onze honden hebben geleerd dat er dagen zijn dat er wat minder activiteiten op de kalender staan. Zij hebben geleerd dat niet elke dag hetzelfde is en dat er soms een wandeling of een uitje niet gemaakt kan worden. Als zij in de zomer plots drie weken stil liggen na weken van hard werken bij de schaapskudde, worden zij daar niet anders van. Het wordt gewoon geaccepteerd. Als zij een blessure hebben en ze mogen een aantal dagen of weken hun poot niet belasten dan hebben zij daar vrede mee, omdat wij dat willen.

En ik ben blij dat we ze dat geleerd hebben want met de MKZ (Mond & Klauwzeer) problematiek in 2001 lagen ze maandenlang stil. Niet bij de schapen, niet naar cursus of training, zelfs geen wandeling langs de beek. Ze accepteren het, omdat wij dat willen.

Bij ons leven geen neuroten maar fijne, goed opgevoede Border Collies!